عایق کردن استخر ها و مخازن ذخیره آب یکی از دغدغه های بهره وران منابع آبی می باشد.
ولی مهم نیست استخر شما برای کاربردهای صنعتی استفاده می شود یا کاربردهای کشاورزی. مهم نیست مخزن شما برای ذخیره آب شرب است یا ذخیره مواد شیمیایی؛ عایق کردن و آب بند کردن آن یکی از اولویت های کاری محسوب می شود.
عایق کردن و پوشش آب بند استخر خصوصاً در بحث ذخیره آب روز به روز اهمیت فراوان تری پیدا می کند.
با توجه به خشکسالی های اخیر و کمبود منابع آبی در ایران، حفظ ذخایر آبی و جلوگیری
از هدر رفتن حتی یک قطره آب به عنوان دغدغه مسئولان ذیربط و نیز بهره وران منابع آبی به شمار می رود.
عایق کردن استخر یکی از بهترین، سریعترین و کم هزینه ترین روش های حفظ منابع آبی می باشد.
انواع آب بند ها و پوشش های مناسب عایق کردن استخر ذخیره آب
برای عایق کردن استخرهای خاکی ذخیره آب و آب بندی آنها از پوشش ها و مواد مختلف و گوناگونی استفاده می شود
که هر کدام مزایا و معایبی دارند.
برخی از پوشش ها به طور سنتی اجرا میشدند که هنوز هم به خاطر هزینه های پایین و سهولت اجرا کاربرد دارند.
گرچه میزان آب بندی آن ها نسبت به سایر پوشش ها تفاوت چشمگیری داشته باشد. به طور کلی پوشش های متداول برای عایق کردن استخر خاکی عبارتند از:
- پوشش با خاک غیر قابل نفوذ
- پوشش و عایق بندی با مصالح ساختمانی
- پوشش بتنی
- پوشش با مواد قیری یا ایزوگام
- پوشش گیاهی
- پوشش استخر با مواد پلاستیکی و پلیمری
عایق کردن استخر آب و استفاده از پوشش ها علاوه بر آن که برای جلوگیری از نشت آب و انجام آب بندی می باشد،
برای جلوگیری از آب شستگی دیواره و نفوذ آب به داخل دیوارهای استخر (و در نتیجه تخریب آن) و نیز جلوگیری
از بروز مشکلات زهکشی و بالا آمدن سطح آب در اطراف استخر می باشد.
بنابر این عایق کردن استخر خاکی یک کار با اهداف چند منظوره است.
در ادامه به معرفی و بررسی پر کاربردترین پوشش ها جهت عایق کردن اسخر خاکی می پردازیم.
عایق کردن استخر:
توسط پوشش های قیری اصولاً برای آب بندی استفاده می شود
تا افزایش مقاومت استخر در مقابل آب شستگی. مواد قیری استفاده شده
به عنوان پوشش استخر ممکن است به صورت آسفالت گرم، آسفالت سرد با قیر مایع و قیر ماسه اجرا شوند.
همچنین ممکن است عایق بندی استخر با استفاده از قیرگونی انجام گیرد. گرچه این روش ارزان قیمت است، اما عمر پایینی دارد.
روش دیگر عایق کردن استخر استفاده از ایزوگام است.
ایزوگام پوشش مقاومی از قیر و الیاف مصنوعی است
که توسط گرما بر بستر استخر چسبانده می‌شود (در این صورت استخر ذخیره آب نیاز به بسترسازی دارد) و از خروج آب از کف و دیواره استخر جلوگیری می کند.
عمر ایزوگام بطور میانگین ۱۰ سال است. هزینه اجرای ایزوگام بسته به مارک آن و محل اجرا متفاوت است.
عایق کردن استخر با ایزوگام به طور متوسط بین ۷ تا ۱۰ هزار تومان برای هر متر مربع هزینه دارد.
مزایا و معایب عایق کردن استخر با استفاده از پوشش های قیری و ایزوگام عبارتند از:
- هزینه پایین
- در دسترس بودن مصالح مورد نیاز و تیم اجرایی در اکثر نقاط کشور
- عمر پایین خصوصاً برای مصالح قیری
عایق کردن استخر با پوشش های پلاستیکی و پلیمری
پوشش های پلی اتیلنی، پی وی سی و مواد پلیمری ممکن است به عنوان پوشش برای عایق کردن استخر خاکی استفاده شوند.
این پوشش ها جزء روش های جدید آب بندی استخر می باشند که روز به روز کاربرد و استفاده آن ها در عایق بندی استخر بیشتر و بیشتر می شود.
پوشش های پلاستیکی و پلیمری در حال حاضر اقسام مختلفی دارند
اما یکی از متداول ترین و محبوب ترین پوشش های پلیمری، ورق ژئوممبران می باشد.
ژئوممبران ها از ترکیبات پلی اتیلن یا پی وی سی و رزین ها و مواد شیمیایی دیگری ساخته می شوند.
ژئوممبران در فعالیت های مهندسی به عنوان پوششی برای جلوگیری از جریان و نفوذ انواع سیال و عایق بندی سطوح خاکی و سیمانی استفاده می شود.
از مزایا و معایب ژئوممبران ها و پوشش های پلیمری می توان موارد زیر را بر شمرد:
-
- آب بندی بسیار بالا (نزدیک به ۱۰۰ درصد)
- هزینه بسیار پایین تر نسبت به استخرهای بتنی (حدود نصف تا یک سوم)
- طول عمر بسیار بالای ورق ژئوممبران (به شرط کیفیت مواد اولیه و ساخت)
- اجرای بسیار سریع (حدود ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ متر مربع در روز)
- بدون نیاز به بسترسازی خاص (تنها بستر خاک نرم کفایت می کند)
- نیاز به دقت و کیفیت در هنگام جوش ورق ها
- ضخامت پایین ورق و احتمال آسیب دیدگی آن ها در اثر برخورد اشیاء نوک تیز
